27 maja obchodzimy Dzień Samorządu Terytorialnego. W tym roku wyjątkowo uroczyście, bowiem 27 maja 1990 roku odbyły się pierwsze w pełni wolne wybory w Polsce po II wojnie światowej – nie parlamentarne, nie prezydenckie, ale samorządowe. Podobnie jak w innych polskich miastach, miasteczkach i wsiach – również my, po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat, decydowaliśmy o przyszłości naszej małej twardogórskiej Ojczyzny.
Dorobek 30-lecia to zmieniający się charakter i dynamiczny rozwój gminy. Należy go przede wszystkim utożsamiać z mieszkańcami naszej gminy – to oni bowiem są autorami wszystkiego, z czego dzisiaj możemy być dumni.
Twardogórski samorząd w pierwszym rzędzie musiał sprostać rosnącym standardom życia. Brakowało wszystkiego - począwszy od sieci wodociągowych i stacji uzdatniania wody, poprzez sieć kanalizacyjną, elektryczną i gazową – aż po infrastrukturę drogową.
W wyniku podjętych i nadal realizowanych inwestycji w ciągu trzech dekad mieszkańcy zyskali: kilkadziesiąt kilometrów wybudowanych i wyremontowanych dróg, 6 nowych rond, centrum przesiadkowe w Twardogórze, 184 km sieci wodociągowej (w 1990 r. było 35 km) i 2850 szt. czynnych przyłączy wodociągowych (w 1990 r. było 768 szt.), 101 km sieci kanalizacyjnej i 1532 szt. przyłączy kanalizacyjnych (w 1990 r. długość sieci wynosiła zaledwie 12 km, a liczba połączeń 134 szt.), ponadto tylko miasto Twardogóra posiadało sieć sanitarną, obecnie dodatkowe 10 sołectw objętych jest kanalizacją; 81 km wybudowanej sieci gazowej i 834 szt. wybudowane przyłącza gazu.
W 10 sołectwach oddano do użytku świetlice. Każde z 18 sołectw dysponuje swoim placem wyposażonym w elementy małej architektury.
Kolejnym wyzwaniem dla samorządu było zapewnienie właściwego standardu wychowywania
i kształcenia dzieci i młodzieży w gminie. Wybudowana w ramach akcji „1000 szkół na 1000-lecie” placówka Szkoły Podstawowej nr 1 przy ul. Św. Jadwigi – szybko okazała się niewystarczająca dla potrzeb demograficznych gminy. Dlatego w 1994 r. wybudowano Szkołę Podstawową nr 2 przy ul. Batorego w Twardogórze. Obecnie sieć oświatową - oprócz Szkoły Podstawowej nr 2 im. Jana Pawła II , z obiektami przy ul. Batorego 5 i ul. św. Jadwigi 7 - tworzą tez dwie nowoczesne szkoły podstawowe w Goszczu i w Grabownie Wielkim, z oddziałami przedszkolnymi, a także Miejskie Przedszkole w Twardogórze. Na przestrzeni lat szkoły zostały rozbudowane o nowe hale sportowe, a przy szkole w Twardogórze powstał multi-funkcjonalny ośrodek rekreacyjno-sportowy.
W 2008 roku na terenie Twardogóry oddano do użytku jeden z najnowocześniejszych i najbardziej funkcjonalnych w Polsce kompleksów sportowo-rekreacyjnych: z halą sportowo-widowiskową, siłownią, hotelem i zapleczem socjalnym, z czasem uzupełniony o strzelnicę oraz stadion lekkoatletyczny. W 2018 roku obiekt rozbudowano o dodatkowe miejsca hotelowe i krytą pływalnię. Ważnym ogniwem tej infrastruktury jest odkryte kąpielisko z podgrzewaną wodą. Sukcesywnie powiększana baza sportowa od lat skutecznie jest wykorzystywana nie tylko przez mieszkańców, ale również turystów oraz sportowców z regionu. Możliwe jest to dzięki towarzyszącej bazie noclegowej w Twardogórze, Chełstowie oraz Moszycach (120 miejsc noclegowych).
Hala sportowo-widowiskowa od lat jest chętnie wykorzystywaną areną masowych imprez kulturalnych, szczególnie koncertów największych gwiazd polskiej estrady. Jednak duszą tego obiektu są widowiskowe, cieszące się ogromną popularnością widzów zawody sportowe. O najwyższej jakości zaplecza i profesjonalnej organizacji przekonały się - lokując w Twardogórze swoje imprezy - władze federacji oraz klubów sportowych piłki ręcznej, koszykówki i siatkówki. Rozgrywane były w Twardogórze zarówno krajowe i międzynarodowe turnieje oraz mecze - zarówno klubowe, jak i reprezentacyjne.
Na terenie Gminy Twardogóra znajduje się unikatowy na skalę europejską zespół pałacowo-parkowy w Goszczu - Gmina podejmuje systematycznie działania, mające na celu zabezpieczenie obiektów przed zniszczeniem oraz ich rewitalizację. W wyremontowanych budynkach odbywają się m. in. przedstawienia teatralne, koncerty, warsztaty malarskie lub fotograficzne i wystawy. W 2008 roku zrealizowano kompleksową renowację zabytkowej przestrzeni rynku – jego płyty oraz okolicznych kamienic dookoła budynku Ratusza.
Gmina w swoich działaniach z powodzeniem wykorzystuje środki zewnętrzne. Znaczną część stanowią fundusze Unii Europejskiej, na bazie których zrealizowano ponad 50 projektów o wartości 100 mln zł, pozyskując 60 mln zł dotacji.
Osobisty wkład w trzydziestoletni dorobek samorządu Gminy wnieśli przedstawiciele naszej twardogórskiej społeczności – radni, wybieranie demokratycznie w kolejnych ośmiu kadencjach Rady Miejskiej w Twardogórze. Funkcję radnego piastowało w tym okresie 146 radnych, jednak niektórzy z nich byli wybierani ponownie, zatem łącznie w Radzie Miejskiej zasiadało (lub zasiada) 78 osób.
Natomiast funkcję gminnego włodarza w ciągu trzech ostatnich dekad pełnili: 1990-1994, 1994-1998 oraz 2014-2018 - Zbigniew Potyrała, 1998-2000 – Alojzy Kulig, 2000 -2014 – Jan Dżugaj, od 2018 – Paweł Czuliński.
„Streszczając 30 lat rozwoju Gminy i intensywnych działań twardogórskiego samorządu, nie można pominąć tego, co przed nami. Musimy budować wizję przyszłych dekad tak, by skutecznie zredagować odpowiedź na najważniejsze wyzwania. Zatem - co nas czeka?
Po pierwsze - walka o czyste powietrze i intensywne wdrażanie „zielonych rozwiązań” - wymiana źródeł ogrzewania, upowszechnianie odnawialnych źródeł energii, ekologicznego transportu, dbanie o tereny zielone w Gminie. Po drugie – działania rozwojowe - tworzenie nowej przestrzeni mieszkaniowej i pod inwestycje oraz rozbudowa infrastruktury. W tym równie ważne: sukcesywne remontowanie istniejących, a już wysłużonych, znacznych zakresów sieci drogowej, wodno-kanalizacyjnej oraz realizacja kosztownych modernizacji, takich jak stacje uzdatniania wody, miejska oczyszczalnia ścieków. Po trzecie – duże projekty: nowoczesne przedszkole, utworzenie otwartych dla mieszkańców przestrzeni w ramach kompleksów parkowo-pałacowych w Twardogórze i Goszczu, dalszy rozwój bazy sportowej, ścieżki rowerowe.
Niezależnie od wymienionych kierunków - kolejna dekada to także zmiana modelu pracy władz lokalnych. Rozwojowi Gminy musi bowiem towarzyszyć systematyczne rozwijanie narzędzi partycypacji społecznej i stymulowanie działań oddolnych wśród mieszkańców. Wskazane kierunki powinny zaowocować tworzeniem miejsca przyjaznego i wygodnego do życia przede wszystkim dla mieszkańców, ale także inwestorów i okolicznych turystów.” – Paweł Czuliński, Burmistrz Miasta i Gminy Twardogóra.
Radni XXX-lecia twardogórskiego samorządu:
Kadencja I 1990-1994
Henryk Bajcar, Jan Bernacki, Stanisław Dunajczyk, Jan Dżugaj (przewodniczacy), Franciszek Fedyk (zmarł w trakcie kadencji), a w jego miejsce Zdzisław Daniec, Romuald Froński, Jan Gierus, Marek Glabisz, Mirosław Grabowski, Alojzy Kulig (przewodniczacy), Jan Kulig, Waldemar Konarzewski, Piotr Kozioł, Józef Mielnik, Jan Pawlak, Zbigniew Pawlik, Ryszard Pieślak, Zbigniew Potyrała, Jerzy Stekiel, Jerzy Szustka, Jan Wyglądacz, Andrzej Zarówny
Kadencja II 1994-1998
Stanisław Adamski, Henryk Bajcar, Adam Bałabuszko, Andrzej Burda, Andrzej Drapiewski, Jan Dżugaj (przewodniczacy), Czesław Graczyk, Mieczysław Kowalski, Piotr Kozioł, Alojzy Kulig, Jan Kulig, Andrzej Lewoniuk, Józef Mielnik, Jan Pawlak, Zbigniew Pawlik, Ryszard Pieślak, Zbigniew Potyrała, Jerzy Stekiel, Aleksandra Szczepanik, Bogdan Szewczyk, Jan Wajda, Jan Bernacki
Kadencja III 1998-2002
Adam Bałabuszko, Jan Bernacki, Florian Dobras, Andrzej Drapniewski, Jan Dżugaj (przewodniczacy), Romuald Froński, Jan Jędryczko, Mieczysław Kowalski, Alojzy Kulig (do 28.06.2001 r.), Jan Kulig, Andrzej Lewoniuk, Anna Ławniczak, Ryszard Mak, Józef Paniczyszyn, Jan Pawlak, Ewa Pienio (od 30.09.2001 r.), Mieczysław Plizga, Seweryn Skorupka, Jerzy Stekiel, Bogdan Szewczyk, Anna Wrześniacka, Andrzej Zarówny (przewodniczacy), Bronisław Żegliński
Kadencja IV 2002-2006
Stanisław Adamski (przewodniczacy), Jan Bernacki (do 23.12.2002r.), Ryszard Gąsior, Józef Hliwa, Andrzej Hnat, Mieczysław Kowalski, Jan Kulig, Andrzej Lizak, Robert Orlikowski (od 25.05.2003 r.), Liviu Pecican, Mieczysław Plizga, Jerzy Skrzypiec, Bogdan Szewczyk, Jan Wajda, Piotr Wajda, Andrzej Zarówny (przewodniczacy)
Kadencja V 2006-2010
Stanisław Adamski (przewodniczacy), Piotr Barański (od 02.10.2008 r.), Jan Bernacki (do 24.11.2006 r.), Barbara Franc, Andrzej Hnat, Mieczysław Kowalski, Piotr Kozioł, Krzysztof Krawczyk, Jolanta Krzywańska (do 30.04.2008 r.), Wojciech Maślak, Andrzej Moczulski, Andrzej Obiegło (od 22.06.2007 r.), Liviu Pecican, Edyta Piasecka, Beata Pięta, Bogdan Szewczyk (do 04.01.2007 r.), Witold Szydełko (od 22.06.2007 r.), Andrzej Zarówny
Kadencja VI 2010-2014
Stanisław Adamski (przewodniczacy), Piotr Barański, Andrzej Drapiewski, Barbara Franc, Liliana Gawin-Kahla, Andrzej Hnat, Mieczysław Kowalski, Andrzej Moczulski, Andrzej Obiegło (przewodniczacy), Przemysław Paprocki, Liviu Pecican, Mieczysław Plizga, Jerzy Skrzypiec, Sylwia Sobczak, Witold Szydełko, Mariusz Woźniak
Kadencja VII 2014-2018
Mirosław Borowski, Jerzy Chrzan, Andrzej Drapiewski, Barbara Franc, Andrzej Hnat, Mieczysław Kowalski, Piotr Kozioł, Wojciech Maślak, Andrzej Moczulski, Andrzej Obiegło, Przemysław Paprocki, Jolanta Rusinek, Lidia Stanisławska, Agnieszka Szydełko, Witold Szydełko (przewodniczacy)
Kadencja VIII 2018-2023
Mirosław Adamczyk, Andrzej Bednarski, Maciej Bukowski, Jerzy Chrzan, Mieczysław Kowalski (przewodniczacy), Józef Mielnik, Daniel Nicpoń, Przemysław Paprocki, Jolanta Rusinek, Lidia Stanisławska, Mateusz Szczepaniak, Witold Szydełko, Katarzyna Urbanek, Mariusz Woźniak, Magdalena Żerebecka